Mặc dù đã nỗ lực truyền thông giáo dục, song tình trạng quan hệ sớm, quan hệ tình dục không an toàn, mang thai ngoài ý muốn và phá thai không an toàn, nguy cơ lây nhiễm bệnh tình dục, nhiễm HIV ở VTN-TN có xu hướng tăng.
Bác sĩ CKI Cao Hồng Chi, giám đốc phòng khám Sản phụ khoa, hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam cho biết: “Chăm sóc sức khỏe sinh sản cho vị thành niên thanh niên (VTNT-TN) là 1 vấn đề xã hội cần quan tâm, nếu không được cung cấp kiến thức đầy đủ và chính xác sẽ dẫn đến nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến đạo đức, lối sống, học hành, lệch lạc trong suy nghĩ, có khả năng ảnh hưởng đến cả tương lai sự nghiệp của các em, ảnh hưởng đến chất lượng dân số của toàn xã hội”.
VTN-TN đang ở độ tuổi đi học nên chưa có đầy đủ kiến thức xã hội cũng như kỹ năng sống, thiếu kiến thức về SKSS.
Ảnh minh họa.
Bác sĩ Chi tâm sự chị cảm thấy khá hoảng mỗi khi truyền thông SKSS cho VTN-TN.
“Các em ở độ tuổi VTN-TN cứ tưởng là mình biết nhiều, biết đầy đủ các kiến thức về SKSS rồi nhưng thực chất chỉ biết 1, biết phần ngọn mà không biết phần gốc. Khi hỏi các em các biện pháp tránh thai, các em có thể nói được đầy đủ nhưng sử dụng thế nào thì không biết hoặc làm sai” – bác sĩ Chi kể.
Đơn cử như việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, các em đều cho rằng quan hệ lần nào dùng lần đấy mà không biết rằng dùng viên uống khẩn cấp quá nhiều sẽ dẫn đến rối loạn kinh nguyệt, lâu dài ảnh hưởng đến chức năng buồng trứng, thậm chí ảnh hưởng đến khả năng sinh con. Hơn nữa nhiều bạn sau 2 – 3 ngày quan hệ mới uống trong khi thuốc tránh thai khẩn cấp dùng càng sớm thì tỷ lệ tránh thai càng cao.
Bác sĩ Chi cho biết, tuần nào phòng khám của Hội KHHGĐ Việt Nam cũng phải xử lý cho những bạn uống tránh thai khẩn cấp mà vẫn có thai.
Bác sĩ CKI Cao Hồng Chi - Giám đốc phòng khám Sản phụ khoa, Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam
Một trường hợp nữa là nhiều bạn không biết cách uống thuốc tránh thai hàng ngày, hôm nào quan hệ mới uống, hay không biết cách tính ngày an toàn theo vòng kinh của mình.
“Chính vì không được cung cấp kiến thức đầy đủ dẫn đến nhiều hệ lụy như các em bị mang thai ngoài ý muốn, mắc bệnh lý về lây truyền qua đường tình dục, làm mẹ khi còn quá trẻ” – Bác sĩ Chi cho hay.
Theo Giám đốc phòng khám Sản phụ khoa, việc tuyên truyền chăm sóc sức khỏe VTN-TN hiện nay gặp nhiều vấn đề khó khăn.
Thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và các ban ngành có chức năng nhiệm vụ và kỹ năng tuyên truyền về sức khỏe sinh sản (SKSS) cho VTN-TN. Mặc dù trong nhà trường đã đưa bộ môn giáo dục giới tính là một môn học tuy nhiên chỉ dừng lại ở mức độ lý thuyết, các thầy cô chưa có những kiến thức thực tế của những người làm nghề như các bác sĩ chuyên về SKSS. Vì vậy những kiến thức được đưa vào chưa được sống động, chưa có những câu chuyện thực tế do đó chưa có sức thuyết phục tới VTN-TN. Nhiều thầy cô khi nói vấn đề này vẫn còn nói giảm, nói tránh dẫn đến bộ môn giáo dục giới tính và SKSS không được coi trọng trong nhà trường.
Công tác tuyên truyền giáo dục sức khỏe sinh sản cho vị thành niên tại các trường học giúp các em học sinh biết được nhiều kiến thức về sức khỏe sinh sản tuổi vị thành niên là rất quan trọng và ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống gia đình trong tương lai, đồng thời giúp các em chuẩn bị tâm thế tốt về vấn đề sức khỏe sinh sản khi còn trên ghế nhà trường.
VTN-TN đang ở tuổi tâm sinh lý thay đổi, luôn cố gắng làm những điều mình muốn để khẳng định bản thân mình, khẳng định cái tôi, muốn sự khác biệt, dễ bị ảnh hưởng bởi bạn bè và xã hội, muốn được đối xử như người lớn vì vậy khi tuyên truyền SKSS cho VTN-TN cần phải có kỹ năng truyền đạt để phù hợp với độ tuổi.
Vị thành niên, thanh niên vẫn gặp phải nhiều khó khăn khi tiếp cận các dịch vụ chăm sóc SKSS, SKTD đảm bảo chất lượng, ví dụ các dịch vụ KHHGĐ hiện nay tập trung chủ yếu vào những người đã kết hôn. Can thiệp, chương trình sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục chovị thành niên còn thiếu hụt trong giải quyết các vấn đề của các nhóm thiệt thòi, dân tộc thiểu số, vấn đề giới.
Trước thực trạng đó, để khắc phục những khó khăn, bác sĩ Chi cho rằng cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa ban ngành, nhà trường cũng như gia đình về việc chăm sóc SKSS cho VTN-TN
“Đào tạo được nhiều người có những kiến thức thực tế, kỹ năng về SKSS chuyên cho VTN-TN làm sao khi tuyên truyền thì VTN-TN thấy cuốn hút, thấy được tầm quan trọng của sức khỏe sinh sản của chính bản thân mình, thấy được hậu quả của việc quan hệ tình dục sớm, mang thai ngoài ý muốn, các bệnh lây truyền qua đường tình dục…” – Bác sĩ Chi nói thêm.
Bên cạnh đó, VTN-TN cần được rèn luyện kỹ năng sống, chủ động tìm hiều kiến thức về SKSS từ những bác sĩ có chuyên môn, thầy cô, người than, người có uy tín có kiến thức và có trách nhiệm.
VTN-TN cần có thời gian học tập, giải trí, nghỉ ngơi, thể dục thể thao điều độ, tránh xa những hình ảnh sách báo, phim ảnh, trang web khiêu dâm đồi trụy. Tránh xa tệ nạn xã hội như ma túy, thuốc lá điện tử, bóng cười…
Không quan hệ tình dục trước tuổi trưởng thành, tìm hiểu những kỹ năng tránh được những xâm hại tình dục.
Thùy Linh
